İngilizce Tarihi Terimler: Tarih, yalnızca olayların kronolojik sıralaması değil; aynı zamanda uygarlıkların, fikirlerin, yönetim biçimlerinin ve kültürel dönüşümlerin dilidir.
Bu dili anlamak için kullanılan kavramlar, yani tarihi terimler, geçmişin bilimsel biçimde yorumlanmasında temel araçlardır.
Uluslararası akademik dünyada, tarih alanında İngilizce’nin hâkim olması, bu terimlerin doğru anlaşılmasını ve kullanılmasını daha da önemli hale getirmiştir.
Örneğin “sovereignty” (egemenlik), “feudalism” (feodalizm) ya da “reformation” (reform hareketi) gibi kavramlar yalnızca birer kelime değil; belli bir dönemi, ideolojiyi ve zihniyeti temsil eder.
Dolayısıyla tarih öğrencileri, akademisyenler ve araştırmacılar için İngilizce tarihi terimlerin anlamlarını bilmek, hem metinleri doğru okumayı hem de küresel düzeyde iletişim kurmayı sağlar.
Aşağıdaki listede, Antik Çağ’dan Modern Dönem’e kadar tarih yazımında, siyasi ve kültürel analizlerde sıkça geçen 250’den fazla İngilizce tarihi terimleri yer almaktadır.
Her birinin yanında Türkçe karşılığı verilmiş, bazılarına kısa açıklamalar eklenmiştir.
🏛️ İngilizce Tarihi Terimler Listesi (A–Z)
A – İngilizce Tarihi Terimler
- Abdication – Tahttan feragat, istifa
- Abolition – Kaldırma, ortadan kaldırma (özellikle köleliğin kaldırılması)
- Absolute monarchy – Mutlak monarşi
- Abyssinian Campaign – Habeşistan Seferi
- Agrarian Revolution – Tarım Devrimi
- Alliance – İttifak
- Amnesty – Genel af
- Ancient Civilization – Antik Uygarlık
- Annexation – İlhak, toprak katma
- Antiquity – Antik çağ
- Aristocracy – Asil sınıf, soylular yönetimi
- Armistice – Ateşkes
- Artifact – Tarihi eser, buluntu
- Assassination – Suikast
- Assembly – Meclis, topluluk
- Autocracy – Tek adam yönetimi
- Annals – Yıllık tarih kayıtları
- Anarchy – Otorite yokluğu, kargaşa
- Apartheid – Irk ayrımı politikası (özellikle Güney Afrika’da)
- Apostasy – Dinden dönme
B – İngilizce Tarihi Terimler
- Barter system – Takas sistemi
- Battle – Savaş, muharebe
- Bishopric – Piskoposluk bölgesi
- Bourgeoisie – Burjuvazi
- Bronze Age – Tunç Çağı
- Buffer state – Tampon devlet
- Byzantine Empire – Bizans İmparatorluğu
- Bureaucracy – Bürokrasi
- Blockade – Abluka
- Bill of Rights – Haklar Bildirgesi
C – İngilizce Tarihi Terimler
- Caliphate – Halifelik
- Capitalism – Kapitalizm
- Caste system – Kast sistemi
- Census – Nüfus sayımı
- Charter – Ferman, anayasal belge
- Chivalry – Şövalyelik
- Civilization – Uygarlık
- Colonialism – Sömürgecilik
- Confederation – Birlik, konfederasyon
- Crusades – Haçlı Seferleri
- Coup d’état – Darbe
- Council – Meclis, konsey
- Commonwealth – Milletler Topluluğu
- Cold War – Soğuk Savaş
- Chronology – Kronoloji, zaman sıralaması
D – İngilizce Tarihi Terimler
- Dynasty – Hanedan
- Declaration of Independence – Bağımsızlık Bildirgesi
- Democracy – Demokrasi
- Dictatorship – Diktatörlük
- Diplomacy – Diplomasi
- Domination – Hakimiyet
- Doctrine – Doktrin, öğreti
- Deposition – Tahttan indirme
- Decolonization – Sömürgeden kurtulma süreci
- Decree – Ferman, kararname
E – İngilizce Tarihi Terimler
- Empire – İmparatorluk
- Enlightenment – Aydınlanma Dönemi
- Economy – Ekonomi
- Ethnic group – Etnik grup
- Expedition – Sefer
- Exile – Sürgün
- Expansionism – Yayılmacılık
- Excommunication – Aforoz
- Emancipation – Özgürleştirme (özellikle köleliğin kaldırılması)
- Evolution – Evrim
F
- Feudalism – Feodalizm
- Federation – Federasyon
- Frontier – Sınır bölgesi
- Founding fathers – Kurucu liderler
- Franchise – Oy kullanma hakkı
- Faction – Grup, hizip
- Fraternity – Kardeşlik
- Famine – Kıtlık
- Fortress – Kale
- Folklore – Halk kültürü
G
- Garrison – Garnizon
- Genocide – Soykırım
- Guild – Lonca
- Gladiator – Gladyatör
- Golden Age – Altın Çağ
- Guerrilla – Gerilla
- Governorate – Valilik
- Gunpowder Revolution – Barut Devrimi
- Great Depression – Büyük Buhran
- Gentry – Asilzade sınıfı
H
- Hierarchy – Hiyerarşi
- Homage – Saygı sunma (feodal bağlamda)
- Humanism – Hümanizm
- Heritage – Miras, kültürel miras
- Heliotropic Theory – Güneş merkezli teori
- Helot – Köle (Sparta’da)
- Holy Roman Empire – Kutsal Roma Germen İmparatorluğu
- Hegemony – Üstünlük, egemenlik
- Homestead – Yerleşim alanı
- Heresy – Sapkınlık, inançtan sapma
I
- Imperialism – Emperyalizm
- Independence – Bağımsızlık
- Industrial Revolution – Sanayi Devrimi
- Inquisition – Engizisyon
- Insurrection – Ayaklanma
J
- Judiciary – Yargı sistemi
- Jurisdiction – Yargı yetkisi
- Just war theory – Haklı savaş teorisi
- Junta – Askeri yönetim
- Jewish diaspora – Yahudi diasporası
K
- Kingdom – Krallık
- Knight – Şövalye
- Kinsmanship – Akrabalık bağı
- Khanate – Hanlık
- Kremlin – Rus yönetim merkezi
L
- Legislation – Yasama
- Legacy – Miras
- Liberalism – Liberalizm
- Literacy – Okuryazarlık
- Loyalist – Sadık, kral yanlısı
- League of Nations – Milletler Cemiyeti
- Land reform – Toprak reformu
- Local governance – Yerel yönetim
- Looting – Yağmalama
- Liturgy – Dini ayin düzeni
M
- Magna Carta – Büyük Ferman (1215, İngiltere’de kralın yetkilerini sınırlayan belge)
- Manifesto – Bildiri, manifesto
- Manorial system – Feodal beyliğe dayalı toprak düzeni
- Marxism – Marksizm
- Medieval period – Orta Çağ dönemi
- Merchant guild – Tüccar loncası
- Militia – Milis kuvvetleri
- Militarism – Askeri güce dayalı ideoloji
- Missionary – Misyoner
- Monarch – Hükümdar, kral
- Monotheism – Tek tanrılı inanç sistemi
- Monument – Anıt, tarihi yapı
- Migration – Göç
- Mandate – Manda yönetimi
- Magistrate – Yargıç, yerel yönetici
- Manifest Destiny – Kadercilik (özellikle ABD’nin genişleme ideolojisi)
- Mercantilism – Ticaret merkezli ekonomik sistem
- Middle class – Orta sınıf
- Milestone – Dönüm noktası
- Motto – Slogan, ilke
N
- Nation-state – Ulus-devlet
- Nationalism – Milliyetçilik
- Napoleonic Wars – Napolyon Savaşları
- Nomadic tribes – Göçebe kabileler
- Neolithic Age – Cilalı Taş Devri
- Noble – Asilzade
- Neutrality – Tarafsızlık
- Navigation – Denizcilik, yön bulma
- Natural rights – Doğal haklar
- NATO (North Atlantic Treaty Organization) – Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü
O
- Oath of Allegiance – Bağlılık yemini
- Occupation – İşgal
- Oligarchy – Bir grup elitin yönetimi
- Oral tradition – Sözlü gelenek
- Orthodox Church – Ortodoks Kilisesi
- Ostracism – Sürgün cezası (Antik Yunan’da)
- Ottoman Empire – Osmanlı İmparatorluğu
- Oppression – Baskı, zulüm
- Occupation zone – İşgal bölgesi
- Observatory – Gözlemevi
P
- Paganism – Putperestlik
- Paleolithic Age – Eski Taş Çağı
- Parliament – Parlamento
- Patriarchal society – Ataerkil toplum
- Patriotism – Vatanseverlik
- Papacy – Papalık kurumu
- Plebian – Halk sınıfı (Antik Roma)
- Plutocracy – Zenginlerin yönetimi
- Proclamation – Resmî bildiri
- Propaganda – Propaganda, yönlendirme
- Proletariat – İşçi sınıfı
- Protectorate – Himaye altındaki devlet
- Province – Eyalet, bölge
- Protestant Reformation – Protestan Reformu
- Pyramid – Piramit
- Pilgrimage – Hac, kutsal yolculuk
- Philosopher-king – Filozof kral (Platon’un kavramı)
- Patrician – Soylu sınıf (Roma aristokrasisi)
- Peace Treaty – Barış Antlaşması
- Peasantry – Köylü sınıfı
Q
- Quarantine – Karantina (özellikle salgın dönemlerinde)
- Quarry – Taşocağı, kazı alanı
- Quorum – Toplantı yeter sayısı
- Quest – Arayış (özellikle Orta Çağ efsanelerinde)
- Queen Consort – Hükümdarın eşi, kraliçe
- Quarrel – Çekişme, anlaşmazlık
- Quartermaster – Lojistik subayı
- Quill – Tüy kalem (tarihsel yazı aracı)
- Quorum Senate – Senato çoğunluğu
- Quasi-state – Yarı-devlet oluşumu
R
- Renaissance – Rönesans
- Reformation – Reform hareketi
- Rebellion – İsyan
- Reconstruction – Yeniden inşa dönemi
- Reign – Hüküm süresi
- Republic – Cumhuriyet
- Revolution – Devrim
- Revolt – Ayaklanma
- Regime – Yönetim biçimi
- Rhetoric – Hitabet, söylev sanatı
- Ritual – Dini tören, ayin
- Rural society – Kırsal toplum
- Refugee – Mülteci
- Renaissance humanism – Hümanist Rönesans düşüncesi
- Royal decree – Kraliyet kararnamesi
- Rivalry – Rekabet
- Renaissance art – Rönesans sanatı
- Reparations – Savaş tazminatı
- Reform Act – Reform Yasası
- Repatriation – Geri dönüş (ülkesine)
S
- Sovereignty – Egemenlik
- Serfdom – Serflik, kölelik düzeni
- Secularism – Laiklik
- Socialism – Sosyalizm
- Suffrage – Oy kullanma hakkı
- Sparta – Antik Yunan şehir devleti
- Settlement – Yerleşim alanı
- Senate – Senato
- Siege – Kuşatma
- Slavery – Kölelik
- Sultanate – Sultanlık
- Schism – Bölünme (dini veya siyasi)
- Scripture – Kutsal metin
- Scroll – Parşömen, el yazması rulo
- Statute – Kanun
- Succession – Tahta çıkma sırası
- Statehood – Devlet olma durumu
- Secession – Ayrılma, kopma (ör. ABD İç Savaşı’nda Güney eyaletleri)
- Sacrilege – Kutsal değerlere saygısızlık
- Stele – Yazıtlı taş anıt
T
- Treaty – Antlaşma
- Tribute – Bağlılık vergisi
- Totalitarianism – Totaliter rejim
- Theocracy – Teokrasi, dini yönetim
- Territory – Toprak, bölge
- Tyranny – Zorbalık, baskıcı yönetim
- Trade route – Ticaret yolu
- Trench warfare – Siper savaşı
- Timeline – Zaman çizelgesi
- Textile industry – Tekstil sanayii
- Tribal confederation – Kabile birliği
- Tomb – Mezar
- Tribunal – Yargı kurulu
- Tithe – Kilise vergisi (onda bir)
- Trial – Dava, yargılama süreci
- Trans-Saharan trade – Sahra Altı ticareti
- Trojan War – Truva Savaşı
- Throne – Taht
- Treaty of Versailles – Versay Antlaşması
- Treason – Vatana ihanet
U–Z
- Urbanization – Şehirleşme
- Union – Birlik
- Uprising – Ayaklanma
- Usurpation – Haksız iktidar ele geçirme
- Vassal – Tabi devlet, feodal bağlı
- Veto – Ret yetkisi
- Victorian Era – Viktorya Dönemi
- Viking Age – Viking Çağı
- Voyage – Deniz yolculuğu
- War of Independence – Bağımsızlık Savaşı
- Welfare state – Refah devleti
- Warlord – Savaş ağası
- Witch-hunt – Cadı avı
- World War I – Birinci Dünya Savaşı
- World War II – İkinci Dünya Savaşı
- Yoke – Boyunduruk, baskı
- Zealot – Fanatik, aşırı inançlı kişi
- Ziggurat – Mezopotamya tapınak kulesi
- Zionism – Siyonizm
- Zulu Kingdom – Zulu Krallığı
İlginizi Çekebilir:
